Daha önceki bir yazımda okulda bir öğrencimizin saklambaç oynarken birden bayıldığını ve geçmişte geçirdiği bir hastalık görünmediği için dilini yutmasını engellemek için tutup ambulansı aradığımı anlatmıştım. O çocuk maalesef götürüldüğü hastaneden tekrar nöbet geçirmiş ve epilepsi hastası olduğu ortaya çıkmıştı... Bizim gördüğümüz ise ilk büyük nöbetiymiş...
Bugün ingilizce dersi sırasında o çocuk tekrar kriz geçirdi. Bu defa dersimize çalışmış olduğumuz için yine yan çevirdik ama kimse kas hareketlerini durdurmaya çalışmadı, su içirmeyi teklif etmedi ya da kolonya sürmedi... Krizi akışına bıraktık ve sadece düşmemesi- bir yere çarpmaması için önlem aldık. Ambulansı arama görevi yine bende kaldı.
Sokakta hırsızlık yapmak için bu numarayı kullananların sayısı da oldukça fazla olduğu için herhalde herkes gerçek ya da sahte olsa da krizin belirtilerini biliyordur. Ama bir anda sapasağlam olan çocuğunuzun, öğrencinizin ya da başka bir yakınınızın başına gelebilecek bu krizler yaşanırken ne yapılmasını bilmek gerçekten önemli... Çünkü herşey bir anlık, küçük bir hata kötü sonuçlar getirebiliyor...
GATA dan nörolog Prof. Dr. Zeki GÖKÇİL'e göre yapılması ve yapılmaması gerekenler şöyle:
YAPILMASI GEREKENLER
*Sakin olun, hastanın baş ve vücudunu yana çevirin.
*Nöbet sırasında yaralanmasını önleyin (Başını yere vurmasını, yataktan düşmesini önleyin. Çevresindeki kesici ve yaralayıcı cisimleri uzaklaştırın).
*Yakasını ve varsa sıkı giysilerini gevşetin.
*Eğer bilinçsiz hareketler yapıyorsa, sert olmayan hareketlerle engelleyin.
*Nöbet anında neler yaptığını iyice gözleyin ve bunları doktorunuza anlatın.
*Nöbetinin bitmesini bekleyin ve hasta kendine gelene kadar yanından ayrılmayın.
*Mümkünse doktoruna bilgi verin.
YAPILMAMASI GEREKENLER
*Panik yapmayın.
*Hastayı telaşlandırmayın.
*Zor kullanarak engel olmayın, yatıştırıcı davranışlar içinde olun.
*Yapay solunum ve kalp masajı uygulamayın.
*Ağzını açmak için uğraşmayın, nöbet sırasında ilaç vermeye çalışmayın, kendi kendinize nöbetin geçmesine yönelik bir şey yapmayın! Soğan, sarımsak, kolonya vb. şeyler koklatmayın!
*Uyarıcı olduğu düşünülerek yapılan soğuk su dökme, tokat atma, ağrı verme gibi hareketler yapmayın.